Сонин хачин » page 13

Эртний нүүдэлчид гянт болдоор гутлаа улласан байжээ

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Эртний нүүдэлчид гянт болдоор гутлаа улласан байжээ

Author: munkhbat on 2018/08/04, 08:37 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

Эртний нүүдэлчид гянт болдоор гутлаа улласан байжээ. Вольфром буюу гянт болд нь +3422 целсийн хэмд хайлдаг. Нүүдэлчдийн төмөрлөг боловсруулах арга өндөр хөгжсөн байжээ.

More 510 0

Category: Сонин хачин

НУТГАА ОРХИСОН МОНГОЛ ГҮНЖИЙН ТҮҮХ

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

НУТГАА ОРХИСОН МОНГОЛ ГҮНЖИЙН ТҮҮХ

Author: munkhbat on 2018/08/03, 03:08 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

12 насандаа төрсөн нутгаа орхин харь нутагт очиж хааны хатан болсон эрэлхэг монгол бүсгүй нойрсож буй цогцолбор газар өдгөө БНАСАУ-ын Көсэн хотноо бий.

Солонгосын түүхэнд 31 дэх хаан болсон Гоу Мин 19 насандаа Монгол нутгаас хатан болох хүнээ сонгосон нь Ванги байжээ. Ийнхүү хааны их хатан болохоор нутгаасаа гарсан монгол гүнжийн нэрийг зарим эх сурвалжид Ванчен, Ногук зэргээр дурдсан байна. Тэрээр Солонгос дахь гурав дахь харийн гүнжээр өргөмжлөгдсөн түүхтэй.

НУТГИЙНХАА ЗҮГ ШИРТЭН УЙЛАН СУУДАГ БАЙЖЭЭ

1341-1374 онд Солонгосын хаан ширээг атгаж байсан Гоу Мин хааны их хатан Вангиг Хубилай хааны ганц охин байсан, эсвэл зээ охин нь байсан гэх зэргээр олон янзаар домогт өгүүлдэг байна.

Ванги хатан 12 настайдаа гэрийн сургууль төгсөж хааны хатан болоход бэлтгэгджээ. Ингээд Солонгосыг зорьж, очих хүртлээ нэг жил яваад 13 насандаа хааны хатан болсон. Улмаар 15 насандаа анхны том тулалдаанд цэрэг удирдаж байлдаад ялалт байгуулан тус улсын түүхэнд эрэлхэг монгол гүнж нэрээр мөнхөрсөн баатарлаг түүхтэй. Монгол гүнж нутгаасаа 200 цэрэг дагуулан гарсан бөгөөд өөрийн итгэлт зөвлөхүүдтэй хамтдаа очсон байж. Нас бага гүнж гэрээ маш их санадаг байсан тул уулын оройд гаран Монгол нутгийнхаа зүг харан өдөржин уйлан суудаг байжээ. Түүний энэ ганьхарлыг хаан Гоу Мин хараад Монгол нутгийг нь санагдуулам нуур байгуулж өгч, эргээр нь дүүрэн бэр цэцэг тарьж өгсөн гэдэг. Хөөрхий гүнж хааны хатан болсноосоо 20 гаруй жилийн дараа буюу 36 насандаа төрөхийн хүндрэлээс болж нас баржээ. Түүнийг нас барахад Солонгос даяар 45 хоногийн турш гашуудал зарлаж, бүх хоригдлыг чөлөөлж байсан түүхтэй юм байна.

Уй гашууд автсан Гоу Мин хаан эрэлхэг хатнаа маш сайхан газар оршуулахын тулд яг тохирох газрыг улс даяар хайлгажээ. Тэр хатнаа оршуулаад өөрөө дараа нь хажууд нь нойрсохоо хэлж байж. Санал болгосон, эрж олсон газарт хаан заавал өөрийн биеэр очиж үздэг байсан бөгөөд сэтгэлд нь нийцэхгүй бол цагаан алчуураар даллана. Хэрэв цагаан алчуураар даллавал тус газрыг олж хаанд санал болгосон түшмэлийн толгойг тэр дор нь цавчиж, цаазалдаг байж. Ийнхүү явсаар бунхан байрлаж буй одоогийн Мансүсануулыг нэгэн түшмэл нь олоод хаанд хэлжээ. Гоу Мин хаан уулын орой хүртэл алхаж, эргэн тойрны газрыг хартал сэтгэлд нь тун нийцсэн тул нөгөө түшмэлийг шагнахаар шийдэв гэнэ. Харин уул руу алхахдаа гарсан хөлсөө арчихаар санаандгүй цагаан алчуураа гаргаад иртэл холоос харж суусан бараа бологчид нь цаазын ял гэж буруу ойлгоод нөгөө шагнал хүртэх ёстой түшмэлийн толгойг авчхаж. Хаан уулнаас бууж ирэн энэ тухай сонсоод "Хөөх минь ээ” хэмээн дуу алдсан бөгөөд тэр уулыг тухайн үед "Oh my буюу хөөх минь ээ” гэж нэрлэдэг байсан түүх байна. Монгол хатан Ванги хаан төрийн ажил үйлсэд мэргэн зөвлөгөө өгдөг цэцэн хатан байснаараа алдартай байжээ.

МОНГОЛ ГЭР, ХОНЬ БҮХИЙ БУНХАН

Гоу Мин хаан, Монголын хатан хоёрын эл бунхан бүхий цогцолбор нь өдгөө БНАСАУ-ын аялал жуулчлал бүхий хамгийн том газар болжээ. Жил бүр олон орны жуулчид тус газрыг зорьж, монгол хатны бахархам боловч өрөвдөлтэй дээрх түүхийг сонссоноороо тэмдэглэн, буулгасныг орчуулан, тоймлон хүргэж байгаа нь энэ юм.

Хаантан хатныхаа дурсгалд зориулж тус бунхны загварыг өөрөө гаргасан бөгөөд шилдэг урлаачдаар долоон жилийн турш бариулж 1372 онд дуусгажээ.

Нутгаа орхисон монгол гүнждээ зориулан бунхныг эртний монгол хаадын гэр тэрэг хэлбэрээр боржин чулуугаар барьсны өндөр нь 6.5 метр, бүслүүрийн урт нь 13.7 метр хэмжээтэй. Булшны доод талд чулуун шалтай. Гэрийг тойруулан зургаан хонь, зургаан барыг чулуугаар урлан байрлуулсан нь нийлбэр тоогоор жилийн 12 сарыг бэлгэддэг байна. Мөн, хонь нь зөөлөн сэтгэлийн илэрхийлэл болж монгол хатныг бэлгэддэг бол бар нь хүч чадлыг бэлгэдэж хаанаа илэрхийлдэг.

Хоньдын дүрслэл нь монгол хонийг яг дуурайлган хийсэн байдаг аж. Гоу Мин хаан өөрийгөө болон хайртай хатныхаа сүнсийг хамгаалуулахын тулд бунхны хажууд Күнзийн түшмэл хоёр, цэргийн түшмэл хоёрыг боржин чулуугаар урлуулжээ.

Хаан, хатан хоёрын нойрсон буй бунхны урд талд боржин чулуугаар бүтээсэн хоёр метр гаруй өндөр дэнлүү хэлбэрийн гэрэлт цамхаг байрлуулсан бөгөөд бунханд очсон монголчууд тэнд арц, хүж уугиулан хүндэтгэл үзүүлдэг заншилтай ажээ. Уг булш нь Хойд Солонгосын нэлээд боловсронгуй булшны онцлогийг харуулж чадсан бөгөөд өнөөг хүртэл өвлөн ирсэн булшнуудаас хамгийн сайн хадгалагдсан талаар судлаачид онцолсон байдаг аж. Энэ газрыг 2013 онд ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн жагсаалтад бүртгэн авсан байдаг.

БНАСАУ-ыг зорьсон монголчууд болон төрийн өндөрлөгүүд тус бунханд зоч илж монгол хатандаа хүндэтгэл үзүүлдэг уламжлалтай. Монголын бөөгийн нэгдсэн эвлэлийн төлөөлөгчид гурван жил дараалан монгол хатны бунханд залбирал үйлдэж байгаа бөгөөд энэ жилийн дөрөвдүгээр сард яваад ирсэн билээ. Дашрамд сонирхуулахад Монгол хатны бунханд зорин очсон монголчуудад л дүрст бичлэг хийхийг зөвшөөрдөг гэнэ лээ.

Зууны мэдээ
Б.Солонго

More 791 0

Category: Сонин хачин

Чин Хай Төвдийн өндөрлөг газар дэлхийн хамгийн цэвэр газруудын нэг

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Чин Хай Төвдийн өндөрлөг газар дэлхийн хамгийн цэвэр газруудын нэг

Author: saikhnaa on 2018/07/24, 04:30 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

БНХАУ-ын хуурай газар нутгийн дөрөвний нэг хувийг эзэлдэг Чин Хай Төвдийн өндөрлөг газар нь дэлхий дээрх хамгийн цэвэр агаартай, бохирдол багатай газруудын нэг юм гэж БНХАУ-ын Засгийн газраас гаргасан судалгаанд дурджээ.

"Хүний үйл ажиллагаа бараг байхгүй энэ өндөрлөг газрын агаарт бага хэмжээний өөрчлөлт орсон боловч бохирдлын төрлүүд цөөхөн бөгөөд нягтрал багатай. Бохирдуулагчийн агууламж нь Хойд туйлын агаартай төстэй байна" гэж "Чин Хай Төвдийн өндөрлөг газрын талаарх Экологийн дэвшил” тайланд дурдав.

Чин Хай Төвдийн өндөрлөг газрын шинэ эрин үеийн экологийн аюулгүй байдал нь "Үзэсгэлэнт Хятад” санаачилгын чухал бүрэлдэхүүн хэсэг юм. Энэхүү санаачилгын зорилго нь БНХАУ-ын ард иргэдийг сайхан амьдарч, ажиллах сайн орчноор хангах зорилготойн сацуу дэлхийн экологийн аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагаанд Хятадын зүгээс оруулж буй хувь нэмэр юм.

БНХАУ-ын Коммунист нам болон тус улсын Засгийн газар нь байгаль хамгаалах үйл ажиллагааг эн тэргүүний зорилтоо болгосон билээ. Үүний зэрэгцээ Чин Хай Төвдийн өндөрлөг газрыг хамгаалах нь Хятад улс оршин тогтноход болон улсаа хөгжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой гэж үзэж байна.

Уг өндөрлөг газрыг хамгаалах тогтолцоог алхам алхмаар хөгжүүлж байгаа гэж уг тайланд мөн дурдав.

Хятадын баруун өмнөд нутгийг хамарсан Цин Хай-Төвдийн өндөрлөг газарт Төвдийн өөртөө засах орон болон Чин Хай мужийн газар нутаг бүхэлдээ багтдаг байна. Уг газар нутгийн нийт талбай 2.6 сая км хавтгай дөрвөлжин бөгөөд далайн түвшнээс 4000 метрийн өндөрлөгт оршдог ажээ.

Найруулагч: Б.Сүлдээ

Эх сурвалж: Синьхуа Агентлаг

More 277 0

Category: Сонин хачин

Монголын дундаж давхаргынхан жуулчны нүдээр

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Монголын дундаж давхаргынхан жуулчны нүдээр

Author: saikhnaa on 2018/07/19, 07:28 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

Оросын нэгэн жуулчны нүдээр Монголын дундаж давхаргын айл ямар харагддагийг орчуулан хүргэе.

Мөнгө, бизнес, амьдрал ахуй нь тун боломжийн яваа хүмүүсийг хэрхэн тодорхойлох вэ? Мэдээж үл хөдлөх хөрөнгөөр нь тодорхойлж болно. Хэрвээ та сайхан байшинд амьдарч байгаа бол таны бүх зүйл хэвийн гэсэн үг. Харин монголчуудын хувьд ямар бол? Тэд нүүдэлчид, гэр хэмээх сууцанд амьдардаг хүмүүс шүү дээ.

Гэхдээ гэр хэмээх сууцанд нь ч ялгаа байдаг аж. Харахад ижилхэн мэт боловч баян, ядуу хүмүүсийн гэр хоорондоо маш их ялгаатай. Юугаараа гээч?

Монгол гэрийн хэмжээг квадрат метрээр биш, ханаар нь тодорхойлдог аж. Хананы тоо олон байх тусам гэр илүү баян гэсэн үг. Ядуу гэр 4 ханатай бол баячууд нь бүхэл бүтэн 7 ханатай.

Средний класс по-монгольски Фтот, путешествия, факты

Энэхүү 6 ханатай гэр дотор нэлээд баялаг хогшил байх аж. Бидний хэмжээсээр бол энэ бол нөгөөх дундаж анги. Энд ямар баялаг хогшил байгааг харж байгаа биз ээ. Гэр доторх хивсээр нэлдээ бүрхсэн бөгөөд зөндөө олон тавилгатай. Ийм гэрийг зөөвөрлөхөд ганц УАЗ, эсвэл цөөн хэдэн морь хангалтгүй. Бүхэл бүтэн авто цуваа хэрэгтэй.

"Дундаж" гэрийн ердөний зохион байгуулалтаар бол гэрийн төв баганын ойролцоо заавал зуух байна. Үүнд хоолоо хийж, хүйтэн цагт гэрээ халаана. Энд зөвхөн зуух төдийгүй хөлдөөгч хүртэл бий. Мэдээж бөглүү талын ганц гэрт хөлдөөгч байх нь ховор. Энэ нь ч мөн эздийнх нь бэл бэнчинг илтгэнэ. Учир нь хөлдөөгч байгаа юм чинь цахилгаан үүсгэж, хоногийн 24 цагийн турш ажиллах дизель генератор байна гэсэн үг. Тэгэхээр бидний хувьд энгийн мэт санагдах цахилгаан гэрэлтүүлэг ч байна. Энэ бол нүүдэлчдийн хувьд тансаг л зүйлд орно.

Тэгээд ч зогсохгүй мууртай байх нь нүүдэлчдийн хувьд гайхалтай зүйл. Монголчууд мууранд дургүй. Гэхдээ боломжийн амьдралтай хүмүүс илүү орчин үетэйгээ хөл нийлүүлсэн, илүү боловсролтой бөгөөд эртний мухар сүсэгт огт өөрөөр хандаж, муурыг тун энгийнээр хүлээн авдаг аж.

Д.МӨНх

http://erennews.mn/index.php?view=article&type=item&val=10942

More 421 0

Category: Мэдээ мэдээлэл, Сонин хачин

113 жилийн өмнө живсэн Оросын эрдэнэс тээвэрлэгч хөлгийг Өмнөд Солонгосын эргийн ойролцоо олжээ

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

113 жилийн өмнө живсэн Оросын эрдэнэс тээвэрлэгч хөлгийг Өмнөд Солонгосын эргийн ойролцоо олжээ

Author: saikhnaa on 2018/07/18, 07:30 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

Их хэмжээний алт тээвэрлэж яваад 113 жилийн өмнө живсэн гэгддэг Оросын байлдааны хөлгийг Өмнөд Солонгосын Улюн арлын орчмоос олсныг өчигдөр мэдээлжээ.

Дмитрий Донской гэх нэртэй уг хөлгийг сүүлийн хэдэн жилийн турш эрэн хайж байсан Өмнөд Солонгосын Шинил Групп далайн усны мандлаас 434 метрийн гүнд байгааг Ням гарагт олсон гэнэ.

"Бид Дмитрий Донской хөлгийн эх биеийг Улюн арлаас 1.3 км зайд, 434 метрийн гүнд байгааг Ням гарагийн 9:50 цагт илрүүллээ” гэж тус компанийн мэдэгдэлд өгүүлжээ.

1900-аад оны үед уг хөлгийг Орос-Японы дайнд ашиглаж байсан гэдэг. Дмитрий Донской хөлөг 1905 онд живсэн юм байна. Уг хөлөгт 5,500 хайрцаг алтан зоос, алтан гулдмай ачиж явсан гэх цуу яриа байдаг.

Хэрвээ энэ мэдээлэл үнэн бол зах зээлийн үнэлгээ нь 150 их наяд вон ($133.4 тэрбум) болох юм.

Шинил Групп хөлгийн эх биеийг уснаас гаргахаар ажиллаж байгаа ба хөлгийн эзэмшлийн асуудлыг хуулийнхантай зөвлөлдөж эхэлсэн гэнэ.

Эх сурвалж: Korea Times

More 282 0

Category: Сонин хачин

Талийгаачийнхаа өшөөг матарнуудаас авсан хэрэг Индонезид гарчээ

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Талийгаачийнхаа өшөөг матарнуудаас авсан хэрэг Индонезид гарчээ

Author: saikhnaa on 2018/07/17, 03:21 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

Индонези улсын Баруун Папуа муж дахь матрын ховор төрөл зүйлийг өсгөн үржүүлэх фермд нэгэн цуст аллага гарчээ.

Өнгөрсөн долоо хоногт тус матар үржүүлэх аж ахуйн эзэмшил газарт ойролцоо тосгоны 48 настай иргэн эрэгтэй малын тэжээлд зориулан өвс түүж яваад матарт хазуулж амиа алдсан юм.

Бямба гарагт түүнийг оршуулах ёслол болсон бөгөөд үүний дараа талийгаачийн тосгоныхон өшөө авахаар хутга, алх, сүхээр зэвсэглэн аж ахуйд ирж тэнд байсан бүх матрыг хяджээ.

Давстай усны болон Шинэ Гвинейн гэгддэг төрлийн 292 матар байсныг тосгоны иргэд бүгдийг нь хядаж дуусгасан байна.

Аж ахуйн эзэд 2013 онд ховор матруудыг үржүүлэх, зарим хэсгийг нь заазлах лицензийг засгийн газраас авч байжээ. Лицензийн нэг нөхцөлд тухай орон нутгийн хүн амд матарнууд аюул учруулахгүй байх ёстойг заасан байна.

Одоо байгаль хамгаалагчид цагдаатай хамтран матар хядлагын хэргийг шалгаж эхэлсэн бөгөөд цаашдаа матрын аж ахуйд өгөх зөвшөөрөлд аюулгүй байдлын өндөр шаардлага нэмж оруулах тухай яригдаж эхэлжээ.

Эх сурвалж: Reuters

Р.Төмөр, ikon.mn

More 246 0

Category: Сонин хачин

Трампын аварга том бөмбөлөг Лондонгийн дээгүүр хөөрөв

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Трампын аварга том бөмбөлөг Лондонгийн дээгүүр хөөрөв

Author: munkhbat on 2018/07/06, 04:32 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ сарын 12-нд Их Британи улсад төрийн дээд хэмжээний айлчлал хийхээр төлөвлөж буй билээ.

Тэрбээр энэ оны эхээр Лондонд айлчлахаар төлөвлөж байсан ч тодорхойгүй шалтгаанаар хойшлуулсан юм.

Тэгвэл британичууд Трампын айлчлалыг эрс эсэргүүцэн, өөрсдийн дуу хоолойгоо эрх баригчдаа өвөрмөц байдлаар хүргэсэн талаар "www.dailymail.co.uk” сайт мэдээллээ.

Цагаан ордны тэргүүнтэй тун адилхан харагдах, цагийн өнгийн дотуур хувцас өмссөн 6 метр урттай аварга том бөмбөлөгийг Лондонгийн дээгүүр хөөргөж, "Трамп Британийн газар нутагт хөл тавих эрхгүй” хэмээсэн байна.

Уг бөмбөлөгийг "Хүүхэд Трамп” хэмээн нэрийджээ.

Б.Дэлгэрцэцэг

More 313 0

Category: Гадаад мэдээ, Сонин хачин

1921 оноос хойшхи Улсын их баяр наадмын түрүү, үзүүр бөхчүүд болон шөвөг

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

1921 оноос хойшхи Улсын их баяр наадмын түрүү, үзүүр бөхчүүд болон шөвөг

Author: munkhbat on 2018/07/05, 00:47 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

1921 оноос хойш Үндэсний их баяр наадмын бөхийн барилдаанд 22 аварга, 69 арслан цолтон төрөн гараад байна.

Хамгийн олон удаа түрүүлсэн бөхөөр:

дархан аварга Б.Бат-Эрдэнэ (Хэнтий, Өмнөдэлгэр) 11,

дархан аварга Х.Баянмөнх (Увс, Хяргас) 10,

дархан аварга Б.Түвдэндорж (Булган, Сэлэнгэбүрэн) долоо,

дархан аварга Ж.Мөнхбат (Төв, Эрдэнэсант) зургаа,

дархан аварга Д.Дамдин (Хөвсгөл, Цагаан-Үүр) таван түрүү

дархан аварга Д.Цэрэнтогтох (Өвөрхангай Нарийнтээл) дөрвөн түрүү

дархан аварга Г.Өсөхбаяр (Архангай Батцэнгэл) дөрвөн түрүү

дархан аварга А.Сүхбат (Төв Сэргэлэн ) гурван түрүү

Ш.Батсуурь, Ц.Чимэд-Очир, Н.Жамъян, Д.Хадбаатар нар 2 удаа түрүүлжээ.

Хамгийн олон удаа индэрт гарч төрийн тэргүүнээс шагнал хүртсэн бөхөөр:

дархан аварга X.Баянмөнх-13 (10 түрүү, гурван үзүүр),

дархан аварга Б. Бат-Эрдэнэ-12 (11 түрүү, нэг үзүүр),

дархан аварга Ж.Мөнхбат-10 (зургаан түрүү, дөрвөн үзүүр),

дархан аварга Д.Дамдин-10 (таван түрүү, таван үзүүр),

дархан аварга Б.Түвдэндорж-9 (долоон түрүү, хоёр үзүүр),

дархан аварга Д.Цэрэнтогтох-9 (дөрвөн түрүү, таван үзүүр) удаа авсан байна.

Аваргуудаас Б.Бат-Эрдэнэ 11 /1990 оны даншиг наадам МНТ-ны 750 жилийн ойд түрүүлсэн/, Х.Баянмөнх 10, Б.Түвдэндорж 7, Ж.Мөнхбат 6, Д.Дамдин 5,

Хамгийн олон удаа үзүүр түрүүнд үлдсэн хоёр бөх

-Дархан аварга Б.Бат-Эрдэнэ, улсын арслан Д.Мөнх-Эрдэнэ нар 1992, 1993, 1995, 1996, 1997 оны улсын их баяр наадамд нийтдээ 5 удаа үзүүр түрүүнд хоёулаа тунаж үлдэж байжээ.

-Аварга Д.Сумъяабазар мөн 1998,1999 онд дархан аварга Б.Бат-Эрдэнэтэй, 2003,2005 онд дархан аварга Г.Өсөхбаяртай тус тус үзүүүр түрүүнд үлэж байв. Ингэснээр улсын Их баяр наадамд нийтдээ 4 удаа үзүүрт үлдэж, 2006 онд 10 давж түрүүлэн аварга цол хүртэж байв.

-Улсын гарьд Б.Гантогтох мөн 2000, 2002, 2004 оны улсын Их баяр наадамд нийтдээ 3 удаа үзүүрлэж байв.

-1959 оны улсын их баяр наадамд Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Үүр сумын Уйлган голын хоёр бөх Д.Дамдин, Ц.Бадамсэрээжид нар тунаж үлдэж барилдсан нь нэг голын хоёр бөх үзүүр түрүүнд үлдсэн анхны тохиолдол юм.

1921

Д.Дамдин Улсын заан Сэлэнгэ Цагааннуур

П.Бат-Очир Улсын начин Төв Дэлгэрхаан

1922

Г.Вандан Улсын заан Архангай Батцэнгэл

Д.Далантай Улсын арслан Архангай Ихтамир

1923

Д.Далантай Улсын арслан Архангай Ихтамир

Г.Самдан Улсын заан Хэнтий Баянхутаг

1924

С.Шагдар Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Уул

Г.Самдан Улсын арслан Хэнтий Баянхутаг

1925

Г.Самдан Улсын арслан Хэнтий Баянхутаг

Н.Жамъян Улсын арслан Архангай Цахир

1926

Н.Жамъян Улсын аварга Архангай Цахир

Ш.Төмөрбаатар Улсын арслан Архангай Тариат /Зарим эх сурвалжид Хөвсгөл аймгий Галт сумын бөх улсын арслан ШТөмөрбаатар гэж бичсэн нь бий/

1927

Н.Жамъян Даян аварга Архангай Цахир

О.Аюур Улсын заан Өвөрхангай Сант

1928

О.Аюур Улсын арслан Өвөрхангай Сант сум

С.Шагж Улсын заан Завхан Булнай /Тосонцэнгэл сум/

1929

Б.Банзар Улсын арслан Архангай Өлзийт

С.Шагж Улсын заан Завхан Булнай

1930

С.Шагж Улсын арслан Завхан Булнай

Б.Банзар Улсын арслан Архангай Өлзийт

1931

Бэх-Очир Улсын арслан Булган аймгийн Бугат сум /Зарим мэдээгээр М.Лхагва арсланг түрүүлсэн гэх нь бий/

М.Лхагва Улсын заан Завхан Идэр /Олон түмэндээ Урт гарт хэмээн алдаршсан арслан Маамын Лхагва Монгол төрийн баяр наадамд гурван удаа түрүүлсэн гэж зарим эх сурвалжид дурдсан/

1932

П.Бат-Очир Улсын арслан Төв Дэлгэрхаан

Д.Содном Улсын заан Архангай Хашаат

1933

М.Лхагва Улсын арслан Завхан Идэр /1931 оны наадам Ардын хувьсгалын яруу алдарт 10 жилийн тэгш ой тохиож 1000 гаран бөх барилдаж Лхагва арслан түрүүлсэн түүхтэй.Гэтэл цэргийн наадамд лам хүн түрүүлж болохгүй гэдэг шалтгаанаар үзүүр бөх хурандаа Бэх-Очирыг түрүүлүүлж Лхагва гуайг үзүүрлэсэнд тооцож улсын заан цол олгожээ.Тухайн үед Лхагва гуай хүрээнд шавилан сууж байсан лам байж.Тэр үеэс хойш лам биш хар хүн болсон байна.

-1933 оны Ардын хувьсгалын 12 жилийн ойн наадамд барилдаж Сэлэнгэ "Боохой" хэмээн алдаршсан Данзан арслангаар 9 даван түрүүлж АРСЛАН болжээ.Хүлээн зөвшөөрөгсөн ганц түрүү нь энэ аж.

Д.Данзан Улсын арслан Сэлэнгэ Цагааннуур

1934

Х.Дэлэг Улсын арслан Архангай Өлзийт

Л.Чимэд Улсын заан Төв Мөнгөнморьт

1935

Л.Чимэд Улсын арслан Төв Мөнгөнморьт

Ш.Гомбосүрэн Улсын заан Архангай Цэнхэр

1936

Т.Балсан Улсын арслан Дорнод Чойбалсан

Л.Чимэд Улсын арслан Төв Мөнгөнморьт

1937

Ш.Гэлэг Улсын арслан Дорнод Гурванзагал

Д.Лувсанжамц Улсын заан Архангай Хайрхан

1938

Б.Төрбат Улсын арслан Архангай Жаргалант

Ц.Банди Улсын заан Өвөрхангай тарагт

1939

Б.Түвдэндорж Улсын арслан Булган Сэлэнгэбүрэн

М.Лхагва Улсын арслан Завхан Идэр /1939 оны Халхын голын дайны жил, Ардын хувьсгалын 18 жилийн ойд Лхагва арслан цолтой зодоглож Булган аймгийн Сэлэнгэбүрэн сумын харьяат Б.Түвдэндорж аваргатай үлдэж түрүүлсэн байдаг. Гэтэл Маршал Х.Чойбалсангийн бөхийг унагалаа гээд Б.Түвдэндорж аварга түрүүлж М.Лхагва арсланг хүчээр үзүүрлүүлжбайсан гэдэг/

1940

Ш.Ванчинхүү Улсын арслан Ховд Буянт

Л.Дамчаа Улсын арслан Дорнод Чойбалсан

1941

Б.Түвдэндорж Улсын аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

Х.Өлзийсайхан Улсын арслан Дорнод Халхгол

1942

Ө.Чүлтэмсүрэн Улсын арслан Хөвсгөл Түнэл

Ш.Санжсүрэн Улсын арслан Завхан Сант Маргац

1943

Д.Лувсанжамц Улсын арслан Архангай Хайрхан

Ц.Содов Улсын арслан Архангай Хайрхан

1944

Ц.Чимэд-Очир Улсын арслан Архангай Хайрхан

Б.Түдэндорж Улсын аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

1945

Б.Түвдэндорж Дархан аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

Ж.Цэвээнравдан Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1946

Б.Түвдэндорж Дархан аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

Ц.Чимэд-Очир Улсын арслан Архангай Хайрхан

1947

Ш.Батсуурь Улсын арслан Говь-Алтай Жаргалан

Г.Цоодол Улсын арслан Өвөрхангай Гучин-Ус

1948

Ш.Батсуурь Улсын арслан Говь-Алтай Жаргалан

Г.Цоодол Улсын арслан Өвөрхангай Гучин-Ус

1949

П.Аюуш Улсын арслан Баянхонгор Богд

Ш.Батсуурь Улсын арслан Говь-Алтай Жаргалан

1950

Ц.Чимэд-Очир Улсын аварга Архангай Хайрхан

Ө.Чүлтэмсүрэн Улсын арслан Хөвсгөл Түнэл

1951

Ж.Цэвээнравдан Улсын аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

Б.Түвдэндорж Дархан аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

1952

Б.Түвдэндорж Дархан аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

Ц.Чимэд-Очир Даян аварга Архангай Хайрхан

1953

Б.Түвдэндорж Дархан аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

Ш.Батсуурь Улсын аварга Говь-Алтай Жаргалан

1954

Б.Түвдэндорж Дархан аварга Булган Сэлэнгэбүрэн

Ц.Бадамсэрээжид Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1955

С.Оргодол Улсын арслан Төв Баянбараат

Б.Бадам Улсын заан Булган Тэшиг

1956

Д.Дамдин Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Үүр

С.Самданжигмэд Улсын арслан Өвөрхангай Баянгол

1957

Д.Дамдин Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Үүр

Ш.Батсуурь Улсын аварга Говь-Алтай Жаргалан

1958

Д.Дамдин Улсын аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

Ж.Чойжилсүрэн Улсын заан Архангай Өлзийт

1959

Д.Дамдин Улсын дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

Ц.Бадамсэрээжид Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1960

Д.Дамдин Улсын дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

Ц.Гомбодорж Улсын заан Архангай Хашаат

1961

С.Цэрэн Улсын аварга Булган Сайхан

Д.Дамдин Улсын дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1962

Д.Жамц Улсын арслан Архангай Хотонт

Ж.Чойжилсүрэн Улсын заан Архангай Өлзийт

1963

Ж.Мөнхбат Улсын арслан Төв Эрдэнэсант

У.Мижиддорж Улсын арслан Архангай Хашаат

1964

Ж.Мөнхбат Улсын арслан ТөвЭрдэнэсант

Ч.Бээжин Улсын арслан Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1965

Ж.Мөнхбат Улсын аварга Төв Эрдэнэсант

Х.Баянмөнх Улсын заан Увс Хяргас

1966

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

Д.Дамдин Дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1967

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

Х.Баянмөнх Улсын арслан Увс Хяргас

1968

Х.Баянмөнх Улсын аварга Увс Хяргас

Д.Дамдин Дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1969

Г.Дэмүүл Улсын арслан Өмнөговь Манлай

Д.Дамдин Дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1970

Ч.Бээжин Улсын аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

Д.Дамдин Дархан аварга Хөвсгөл Цагаан-Үүр

1971

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

С.Цэрэн Даян аварга Булган Сайхан

1972

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

1973

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

П.Дагвасүрэн Улсын арслан Төв Батсүмэр

1974

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

1975

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

1976

Д.Хадбаатар Улсын арслан Төв Баянчандмань

П.Дагвасүрэн Улсын арслан Төв Батсүмэр

1977

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

П.Дагвасүрэн Улсын арслан Төв Батсүмбэр

1978

Д.Цэрэнтогтох Улсын арслан Өвөрхангай Нарийнтээл

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

1979

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

Д.Хадбаатар Улсын арслан Төв Баянчандмань

1980

Д.Цэрэнтогтох Улсын аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

Ж.Мөнхбат Дархан аварга Төв Эрдэнэсант

1981

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

Д.Цэрэнтогтох Улсын аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

1982

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

М.МөнгөнУлсын арсланУвсДавст

1983

Д.Цэрэнтогтох Даян аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

Д.Хадбаатар Улсын арслан Төв Баянчандмань

1984

Д.Цэрэнтогтох Дархан аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

М.Мөнгөн Улсын арслан Увс Давст

1985

Б.Ганбаатар Улсын арслан Өвөрхангай Баян-Өндөр

Д.Хадбаатар Улсын арслан Төв Баянчандмань

1986

Д.Хадбаатар Улсын аварга Төв Баянчандмань

Д.Цэрэнтогтох Дархан аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

1987

Х.Баянмөнх Дархан аварга Увс Хяргас

Д.Цэрэнтогтох Дархан аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

1988

Б.Бат-Эрдэнэ Улсын арслан Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Цэрэнтогтох Дархан аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

1989

Б.Бат-Эрдэнэ Улсын аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

О.Балжинням Улсын заан Увс Наранбулаг

1990

Б.Бат-Эрдэнэ Даян аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Цэрэнтогтох Дархан аварга Өвөрхангай Нарийнтээл

Шөвгийн дөрөвт:

-Жамбалын Ганболд

-Пунцагийн Сүхбат

1991

О.Балжинням Улсын арслан Увс Наранбулаг

П.Сүхбат Улсын заан Баянхонгор Баян-Овоо

Шөвөгт:

-Хорлоогийн Баянмөнх

-Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ

1992

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Мөнх-Эрдэнэ Улсын заан Архангай Булган

Шөвөгт:

-Пунцагийн Сүхбат

-Дүгэржавын Хишигдорж

1993

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Мөнх-Эрдэнэ Улсын заан Архангай Булган

Шөвөгт:

-Одвогийн Балжинням

-Цэдэндамбын Баярсайхан

1994

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

О.Балжинням Улсын аварга Увс Наранбулаг

Шөвөгт

-Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг

1995

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Мөнх-Эрдэнэ Улсын арслан Архангай Булган

Шөвөгт:

-Одвогийн Балжинням

-Гэлэгжамцын Өсөхбаяр

1996

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Мөнх-Эрдэнэ Улсын арслан Архангай Булган

Шөвөгт:

-Долгорсүрэнгийн Сумъяабазар

-Одвогийн Балжинням

1997

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Мөнх-Эрдэнэ Улсын арслан Архангай Булган

Шөвөгт:

-Агваансамдангийн Сүхбат

-Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг

1998

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Сумъяабазар Улсын заан Өвөрхангай Хужирт

Шөвөгт:

-Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг

-Одвогийн Балжинням

1999

Б.Бат-ЭрдэнэДархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Д.Сумъяабазар Улсын заан Өвөрхангай Хужирт

Шөвөгт:

-Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг

-Одвогийн Балжинням

2000

А.Сүхбат Улсын арслан Төв Сэргэлэн

Б.Гантогтох Улсын заан Увс Хяргас

Шөвөгт:

-Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ

-Гэлэгжамцын Өсөхбаяр

2001

А.Сүхбат Улсын аварга Төв Сэргэлэн

Б.Бат-Эрдэнэ Дархан аварга Хэнтий Өмнөдэлгэр

Шөвөгт:

-Гэлэгжамцын Өсөхбаяр

-Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг

2002

Г.Өсөхбаяр Улсын арслан Архангай Батцэнгэл

Б.Гантогтох Улсын заан Увс Хяргас

Шөвөгт

-Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ

-Агваансамдангийн Сүхбат

2003

Г.Өсөхбаяр Улсын аварга Архангай Батцэнгэл

Д.Сумъяабазар Улсын гарьд Өвөрхангай Хужирт

Шөвөгт:

-Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ

-Агваансамдангийн Сүхбат

2004

А.Сүхбат Дархан аварга Төв Сэргэлэн

Б.Гантогтох Улсын гарьд Увс Хяргас

Шөвөгт:

-Долгорсүрэнгийн Сумъяабазар

-Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг

2005

Г.Өсөхбаяр Далай аварга Архангай Батцэнгэл

Д.Сумъяабазар Улсын гарьд Өвөрхангай Хужирт

Шөвөгт:

-Хадбаатарын Мөнхбаатар

-Цэдэвийн Мягмарсүрэн

2006

Д.Сумъяабазар Улсын аварга Өвөрхангай Хужирт

Д.Азжаргал Улсын арслан Говь-Сүмбэр Сүмбэр

Шөвөгт:

-Гэлэгжамцын Өсөхбаяр

-Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ

2007

Х.Мөнхбаатар Улсын арслан Хөвсгөл Шинэ-Идэр

И.Доржсамбуу Улсын гарьд Булган Гурванбулаг

Шөвөгт:

-Болдын Сайнбаяр

-Махгалын Баяржавхлан

2008

Д.Ганхуяг Улсын арслан Өвөрхангай Зүүнбаян Улаан

Н.Ганбаатар Улсын гарьд Говь-Алтай Чандмань

Шөвөгт:

-Баттулгын Соронзонболд

-Батжаргалын Ганбат

2009

Г.Өсөхбаяр Дархан аварга Архангай Батцэнгэл

Д.Ганхуяг Улсын арслан Өвөрхангай Зүүнбаян Улаан

Шөвөгт:

-Хадбаатарын Мөнхбаатар

-Мөнхсайханы Өсөхбаяр

2010

Б.Ганбат Улсын арслан Увс Баруунтуруун

Г.Өсөхбаяр Даян аварга Архангай Батцэнгэл

Шөвөг:

-Дамбийн Рагчаа

-Хадбаатарын Мөнхбаатар

2011

С.Мөнхбат Улсын аварга Увс Баруунтуруун

Г.Эрхэмбаяр Улсын арслан Сэлэнгэ Мандал

Шөвөгт:

-Жанцангийн Бат-Эрдэнэ

-Махгалын Баяржавхлан

2012

П.Бүрэнтөгс улсын арслан Увс Давст

Д.Рагчаа улсын гарьд Архангай Булган

Шөвөгт:

-Хадбаатарын Мөнхбаатар

-Гунаажавын Эрхэмбаяр

2013

Г.Эрхэмбаяр Улсын аварга Сэлэнгэ Мандал

Б.Гончигдамба улсын гарьд Завхан Их Уул

Шөвөгт:

-Батзоригийн Батмөнх

-Сүхбаатарын Мөнхбат

2014

Н.Батсуурь улсын арслан Увс Ховд

Ш.Жаргалсайхан улсын гарьд Завхан Идэр

Шөвөгт:

-Чимэдрэгзэнгийн Санжаадамба

-Нямдоржийн Ганбаатар

2015

Э.Оюунболд улсын арслан Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр

П.Бүрэнтөгс улсын арслан Увс Давст

Шөвөгт:

-Чимэдрэгзэнгийн Санжаадамба

-Батнасангийн Гончигдамба

2016

Ч.Санжаадамба Улсын аварга Архангай Хашаат

Р.Пүрэвдагва улсын арслан Архангай Эрдэнэбулган

Шөвөгт:

-Гунаажавын Эрхэмбаяр

-Намсрайжавын Батсуурь

2017

Ц.Содномдорж Улсын арслан Хөвсгөл Тосонцэнгэл

Ө.Бат-Орших Улсын гарьд Увс Улаангом

Шөвөг

-Найдангийн Түвшинбаяр

-Нэгдэлийн Жаргалбаяр

Бэлтгэсэн: П.Булган

More 594 0

Category: Мэдээ мэдээлэл, Сонин хачин

Фельетон

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Фельетон

Author: munkhbat on 2018/06/21, 02:37 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

Баруун талын засуул сонсоо..

Зүүн талын тэргүүн магнайд Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат бүхнээс төгөлдөр, олныг баясуулагч, харилт үгүй хүчит Далай, Даян, Дархан аварга Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ аваргаа....

Зүүн талын засуул сонсоо

Баруун талын тэргүүн магнайд Төв аймгийн Сэргэлэн сумын харьяат олныг баясуулагч, улам нэмэх Дархан аварга Агваансамдангийн Сүхбат аваргаа...

Баруун талын засуул сонсоо

Танай жигүүрт байгаа аймгийн арслан Цэрэнтогтохыг амлан авч...

Зүүн талын засуул сонсоо

Юу гэж тийм юм байхав дээ. Оноолтоор барилджийгаа штээ..

Баруун талын засуул сонсоо

Наадам болж байхад чинь юу гэж солиороод байгаа юм бээ??

Зүүн талын засуул сонсоо

Танайх л анх Допинг мопинг гэж солиороод байгаа биз дээ...

Баруун талын засуул сонсоо

Бөхийн өргөө хууль шүүхийн дагуу явж байгаа шүү. Савраа татцгаагаарай.

Зүүн талын засуул сонсоо

Тэгж ярихын бол танай талынхан хууль зөрчиж хүзүү толгой мушгиа биз дээ. Та нар ч гэсэн өөрсдөө асуудалтай шүү

Баруун талын засуул сонсоо

Допингийн чинь асуудлыг дэлгээд үнэн мөнийг олно шүү

Зүүн талын засуул сонсоо

Энэ талаар АТГ-д өргөдөл өгч шалгуулна шүү. Сайхан мэдээрэй. Наадмаар янз бүрийн юм болохын бол та нар дээр шүү

Баруун талын засуул сонсоо

Бөхийн өргөө, бөхиийн өргөөөө манайх шүүү

Зүүн баруун талын засуул сонсоо

Өөш наад хэрүүл мэрүүлээ одоо больчиж болдоггүй юмуу. Барилдаачэээ...

Бөхийн цолыг залуу бөх Цэрэнтогтох дуудав.

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2096573747253382&set=a.1385783784999052.1073741826.100007023307834&type=3&theater

More 643 0

Category: Сонин хачин

Дэлхийн аваргын цэнгэлдэх хүрээлэнгүүд

Posted By: adminon: May 19, 2014In: DesignNo Comments

{short-story limit="150"}... Дэлгэрэнгүй

Дэлхийн аваргын цэнгэлдэх хүрээлэнгүүд

Author: munkhbat on 2018/06/14, 06:30 [rating-type-1]

[/rating-type-1] [rating-type-2]

[rating-plus][/rating-plus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

[/rating-type-2] [rating-type-3]

[rating-minus][/rating-minus]
- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
[rating-plus][/rating-plus]

[/rating-type-3]

Дөрвөн жилд нэг удаа болдог хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн (ДАШТ) маргааш ОХУ-д эхэлнэ. Дэлхийн аваргын тэмцээнүүд болох цэнгэлдэх хүрээлэнгүүдийг танилцуулж байна.

"ЛУЖНИК” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Москва хотын төвд Хамовники дүүрэгт орших "Лужник” цэнгэлдэх хүрээлэн анх 1956 оны долдугаар сард нээгдэж байсан. Нийт 81 мянган хүний суудалтай тус цэнгэлдэх хүрээлэнг 1992 он хүртэл "Лениний нэрэмжит төв цэнгэлдэх” хэмээн нэрийдэж байжээ. "Лужник” цэнгэлдэх хүрээлэн бол олон 10 жил спортын олон арга зохион байгуулагдаж байсан. Тухайлбал 1980 оны зуны олимпийн наадмын нээлт, хаалтын үйл ажиллагаа явагдаж байсныг дурдаж болно.

"Лужник” цэнгэлдэх хүрээлэн явагдах тоглолтууд:

Орос – Саудын Араб. А хэсгийн тоглолт
Герман – Мексик. F хэсгийн тоглолт
Португал – Марокко. B хэсгийн тоглолт
Дани – Франц. C хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. В1 – А2
Хагас шигшээгийн нэг тоглолт.
ШИГШЭЭ ТОГЛОЛТ

"ОТКРЫТИЕ АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Москва хотын умард хэсэгт Тушинод байрлах "Открытие Арена” буюу "Спартак” цэнгэлдэх хүрээлэн нь 2014 оны 9 сард ашиглалтанд орсон. Нийт 430 сая ам.долларын өртгөөр баригдсан тус цэнгэлдэх хүрээлэн нь өнгөрсөн жилийн конфедрэшн кап тэмцээний хэд хэдэн тоглолтыг хүлээн авч байсан. 45 мянган хүний суудалтай "Открытие Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд дэлхийн аваргын 5 тоглолт явагдана.

"Открытие Арена” цэнгэлдэхэд явагдах тоглолтууд:

Аргентин – Исланд. D хэсгийн тоглолт
Польш – Сенегал. H хэсгийн тоглолт
Бельги – Тунис. G хэсгийн тоглолт
Серби – Бразил. E хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. H1-G2

"КРЕСТОВСКИЙ” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Санкт-Петербург хотноо дэлхийн аваргад зориулан баригдсан 67 мянган хүний багтаамжтай цэнгэлдэх хүрээлэн юм. Нийт 1.1 тэрбум ам.долларын өртгөөр баригдсан тус цэнгэлдэх хүрээлэн нээлтээ хийгээд жил болж байна. Оросын Зенит клубын мэдэлд очиж буй "Крестовский” цэнгэлдэх хүрээлэнд дэлхийн аваргын 7 тоглолт болно.

"Крестовский” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Марокко – Иран. B хэсгийн тоглолт
Орос – Египет. A хэсгийн тоглолт
Бразил – КостаРика. E хэсгийн тоглолт
Нигери – Аргентин. D хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. F1 – E2
Хагас шигшээгийн нэг тоглолт
Хүрэл медалийн төлөөх тоглолт

"ФИШТ” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Хар тэнгисийн эрэгт орших үзэсгэлэнт Сочи хотын "Фишт” цэнгэлдэх хүрээлэнг 2014 оны өвлийн олимпийн наадамд зориулан 2013 онд барьж дуусгасан. Нийт 45 мянган хүний суудалтай тус цэнгэлдэх хүрээлэн нь тухайн үедээ 779 сая ам.долларын өртгөөр босож байжээ. "Фишт” цэнгэлдэх хүрээлэн нь 2018 дэлхийн аваргын цэнгэлдэх хүрээлэнгүүд дундаас хамгийн өмнөд хэсэгт оршино.

"Фишт” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Португал – Испани. B хэсгийн тоглолт
Бельги – Панам. G хэсгийн тоглолт
Герман – Швед. F хэсгийн тоглолт
Австрали – Перу. C хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. A1 – B2
Шөвгийн 8н нэг тоглолт

"КОСМОС АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Самара хотын "Космос Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн бол хөлбөмбөгийн дэлхийн аваргад зориулагдан баригдсан. Ашиглалтанд ороод ердөө 2 сар болж буй тус цэнгэлдэх хүрээлэн анхны том спортын үйл явдлыг хүлээн авч байна. "Космос Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн бол 45 мянган хүний суудалтай бөгөөд нийт 320 сая ам.долларын өртгөөр боссон.

"Космос Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

КостаРика – Серби. E хэсгийн тоглолт
Дани – Австрали. C хэсгийн тоглолт
Уругвай – Орос. A хэсгийн тоглолт
Сенегал – Колумби. H хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. E1 – F2
Шөвгийн 8н нэг тоглолт

"КАЗАНЬ АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Бүгд Найрамдах Татарстан улсын нийслэл Казань хотын 45 мянган хүний багтаамжтай "Казань Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн 2013 оны долдугаар сард ашиглалтанд орсон. Оросын хөлбөмбөгийн премьер лигийн Рубин Казань клубын мэдэлд байдаг тус цэнгэлдэх хүрээлэнд дэлхийн аваргын 5 тоглолт болно.

"Казань Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Фран – Австрали. C хэсгийн тоглолт
Иран – Испани. B хэсгийн тоглолт
Польш – Колумби. H хэсгийн тоглолт
БНСУ – Герман. F хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. C1 – D2
Шөвгийн 8н нэг тоглолт

"РОСТОВ АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Дон мөрний эрэгт орших Донын Ростов хотын "Ростов Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн нь хөлбөмбөгийн дэлхийн аваргад зориулагдан 2014-2018 онд баригдсан. Оросын хөлбөмбөгийн Ростов клубын эзэмшилд очих 45 мянган хүний багтаамжтай тус цэнгэлдэх хүрээлэнд 5 тоглолт болно.

"Ростов Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Бразил – Швейцар. E хэсгийн тоглолт
Уругвай – Саудын Араб. A хэсгийн тоглолт
БНСУ – Мексик. F хэсгийн тоглолт
Исланд – Хорват. D хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. G1 – H2

"ВОЛГОГРАД АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Дэлхийн аваргад зориулагдан сүндэрлэн боссон бас нэгэн цэнгэлдэх хүрээлэн бол хуучин Сталинград буюу одоогийн Волгоград хотын "Волгоград Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн юм. Оросын аж үйлдвэрийн түшиц том хот бөгөөд энд дэлхийн аваргын хэсгийн 4 тоглолтын хуваарь бий. 2018 онд ашиглалтанд орсон "Волгоград Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн бол 45 мянган хүний суудалтай ажээ.

"Волгоград Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Тунис – Англи. G хэсгийн тоглолт
Нигери – Исланд. D хэсгийн тоглолт
Саудын Араб – Египет. A хэсгийн тоглолт
Япон – Польш. H хэсгийн тоглолт

"ДООД НОВГОРОД” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Хуучнаар Горький, одоогийн Доод Новгород хотын 45 мянган хүний багтаамжтай "Доод Новгород” цэнгэлдэх хүрээлэн 2015 онд барилгын ажил нь эхлээд 2018 онд ашиглалтанд орсон. Дэлхийн аваргад зориулагдан боссон тус цэнгэлдэх хүрээлэнд зургаан тоглолт болно.

"Доод Новгород” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Швед – БНСУ. F хэсгийн тоглолт
Аргентин – Хорват. D хэсгийн тоглолт
Англи – Панам. G хэсгийн тоглолт
Швейцар – КостаРика. E хэсгийн тоглолт
Шөвгийн 16н нэг тоглолт. D1 – C2
Шөвгийн 8н нэг тоглолт

"МОРДОВИЯ АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

Мордовын Бүгд Найрамдах улсын нийслэл Саранск хотын "Мордовия Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн нь хамгийн удаан буюу 8 жилийн турш баригдсан бөгөөд 2018 онд ашиглалтанд орсон. Нийт 44 мянган хүний багтаамжтай тус цэнгэлдэх хүрээлэнг Оросын Мордовия Саранск клуб эзэмшинэ.

"Мордовия Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Перу – Дани. C хэсгийн тоглолт
Колумби – Япон. H хэсгийн тоглолт
Иран – Португал. B хэсгийн тоглолт
Панам – Тунис. G хэсгийн тоглолт

"ЕКАТЕРИНБУРГ АРЕНА” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

"Төв Стадиум” буюу "Екатеринбург Арена” цэнгэлдэх хүрээлэн бол энэ удаагийн дэлхийн аваргын цэнгэлдэх хүрээлэнгүүдийн хамгийн зүүн захад орших цэнгэлдэх хүрээлэн юм. Екатеринбург хот нь Уралын нурууны зүүн талд орших тул Ази тивд харъяалагдана. Дэлхийн аваргын үеэр 35 мянган хүний суудалтай болгон зассан тус цэнгэлдэх хүрээлэн нь 1957 онд ашиглалтанд орж байсан.

"Екатеринбург Арена” цэнгэлдэх хүрээлэнд явагдах тоглолтууд:

Египет – Уругвай. A хэсгийн тоглолт
Франц – Перу. C хэсгийн тоглолт
Япон – Сенегал. H хэсгийн тоглолт
Мексик – Швед. F хэсгийн тоглолт

"КАЛИНИНГРАД” ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭН

"Балтика Арена” хэмээгдэх тус цэнгэлдэх хүрээлэн нь Калининград хотноо 2018 онд ашиглалтанд орсон. Энэ удаагийн дэлхийн аваргын цэнгэлдэх хүрээлэнгүүдийн хамгийн баруун талд орших уг цэнгэлдэх хүрээлэн нь Польш, Литва улсын цаана орших Оросын Калининград хотноо байрлана. Энд нийт 4 тоглолт явагдах хуваарьтай байна.