Дарханы Төмөрлөгийн үйлдвэрийн дарга асан өдгөө бол "Алтан дорнод Монгол" ХХК-ийн захирал Т.Ганболдыг өнгөрсөн пүрэв гаригт ЦЕГ-ын Гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсийнхэн саатуулсныг бид өмнөх дугаартаа мэдээлсэн. Эл мэдээллийг албаны эх сурвалжууд үгүйсгээгүй бөгөөд цагдаагийнхан түүнээс мэдүүлэг авахаар хэд хэдэн удаа дуудсан ч ирээгүй учраас тусгай ажиллагаа зохион байгуулж, баривчлан саатуулсан гэдгийг тэд халж байгаа юм. Тэр ч бүү хэл, Т.Ганболдыг Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн даргаар ажиллаж байхад нь шалгаж байсан цагдаагийн нэг биш албан тушаалтан "Уг нь Т.Ганболдтой холбоотой хэргүүдийг манайхан эртнээс шалгаж, нотлоод прокурорт хүртэл шилжүүлдэг. Гэвч прокурорын шатанд очихоороо хэрэг нь хэрэгсэхгүй болчихдог юм. Тухайлбал, түүнийг өмнө нь албан тушаалаа урвуулан ашиглаж, бусдад давуу байдал олгосон бөгөөд 2004 оны есдүгээр сард хүнд даацын автомашин худалдан авах тендерийн ялагчийг хууль бусаар шалгаруулсан. Мөн эрх мэдлээ урвуулан, Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр ТӨХК-ийн ган бөмбөлгийн бэлд "Эрдэнэт"-т шууд нийлүүлэх бололцоо байтал өөрийн үеэл дүүгийн нэр байдаг "Стандарт металс лимитед" компанитай их хэмжээний үнийн бүхий ган бөмбөлгийн бэлдэц нийлүүлэх гэрээг хийж зөрүү мөнийг завшсан гэх хэрэгт холбогдоод байсан.

 

    Харин сая саатуулсан шалтгаан нь тэрбээр "Жаст"-ын Ш.Батхүү, Төрийн өмчийн хорооны дарга асан Д.Сугар нартай холбоотой бололтой юм билээ" хэмээсэн. "Жаст" группийн захирал асан Ш.Батхүүг хуурамч бичиг баримт бүрдүүлэн Уулын баяжуулах "Эрдэнэт" үйлдвэрийг барьцаалан ӨАБНУ-ын "Стандарт" банкнаас 104 сая ам.доллар залилсан хэрэгт буруутган шалгаж байгаа. Тэгвэл бидэнд олдсон мэдээллээр тэрбээр ганц "Эрдэнэт" үйлдвэр ч биш Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг гадны банкинд барьцаалсан байж магадгүй шинэ нөхцөл байдал илэрсэн бөгөөд ингэхдээ ТӨХ-ны дарга асан Д.Сугар болон тус үйлдвэрийн дарга асан Т.Ганболд нартай хамтарсан байж магадгүй байгаа аж. Иймээс энэ хэргийг шалгаж буй хууль хяналтынхан Т.Ганболдоос тайлбар авахаар хэд хэдэн удаа дуудсан ч хүндэтгэх шалтгаангүй ирээгүйгүгээр барахгүй оргон зайлах гэж байхад нь тусгай ажиллагаа явуулан саатуулсан гэдгийг дуулгаж байгаа юм. Энэ талаар зарим эх сурвалжийн хэлснийг сийрүүлбэл, 2009 онд Ш.Батхүү, Д.Сугар нар Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг барьцаанд тавьж, АНУ-ын нэгэн банкнаас 10 сая ам.доллар авсан гэнэ. Ингэхдээ тэд тус үйлдвэрээс их хэмжээний цувимал бүтээгдэхүүн худалдан авах хуурамч гэрээг байгуулсан бол ТӨХ-ны дарга асан Д.Сугар дээрх хуурамч гэрээг баталгаажуулан гарын үсэг зурсан байж болзошгүй юм байна.

 

    Хамгийн ноцтой нь тухайн оны долдугаар сард Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн дансанд Америкийн банкнаас гэрээний урьдчилгаа төлбөр орж ирсэн ч уг мөнгийг дээрх эрхмүүд хамтран "Жаст" группийн данс руу буцаан шилжүүлэх байдлаар авсан гэх мэдээллийг өгсөн. Иймээс тусгай ажлын хэсгийнхэн дээрх асуудлыг шалгасан бөгөөд энэ үеэр Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр, "Жаст" группийн хооронд байгуулсан гэрээ нь тус үйлдвэрийн архивт үлдээгүй гээд нэлээд хэдэн зөрчил илэрсэн гэнэ. Энэхүү ноцтой хэргийн араас орсон цагдаагийнхан ч энэ мэт олон зүйлийн учрыг олохоор тодруулбал АНУ-ын байкнаас авсан 10 сая ам.долларыг юунд зарцуулсан болох, ТӨХ-ны дарга асан Д.Сугар үүнд ямар оролцоотой талаар шалгаж байгаа гэх.

 

    Түүнчлэн ТӨХ-ны удирдлагууд ганц "Эрдэнэт" ч бус Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг алдагдалтай ажилласан тухай мэдээлж байв. Тодруулбал, дээрх үйлдвэрийн экс удирдлагууд хоорондоо ямар ч уялдаа холбоогүй ажилласнаас үүдэн "Эрдэнэт" үйлдвэр хүндхэн байдалд орсон тухай мэдээлж байсан. Мөн энэ талаар ТӨХ-ны шинэ удирдаагууд "Эрдэнэт" үйлдвэрийг Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрээс төмрийн бэлдэц худалдан авч улмаар бутлуурын ган бөмбөлгөө өөрсдөө хийлгэдэг болгосноор өнгөрсөн жил л гэхэд 14 тэрбум төгрөг хэмнэсэн. Энэхүү арга хэмжээг авснаар өвлийн улиралд нэг cap орчим сул зогсолт хийдэг байсан Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр тасралтгүй ажилласан гээд олон нааштай мэдээллийг хэлж, төрийн өмчит үйлдвэрийн өмнөх удирдлагуудад сэтгэл дутсаныг өгүүлж байлаа. Тэгвэл цагдаагийнхны дуулгаснаар Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр ТӨХК-ийн ган бөмбөлгийн бэлдцийг "Эрдэнэт үйлдвэр" ХХК-д шууд нийлүүлэх ажлыг зохион байгуулж байсан эрхэм нь Т.Ганболд бөгөөд тэрбээр өөрийн үеэл дүүгийн нэр дээр байдаг "Стандарт металс лимитед" компанитай их хэмжээний үнийн дүн бүхий ган бөмбөлгийн бэлдэц нийлүүлэх гэрээ хийн улмаар зөрүү ашгийг нь авдаг байсан болж таарч байна. Энд нэг мэдээлэл хүргэхэд Төрийн өмчийн хорооноос өнгөрсөн онд "Эрдэнэт" үйлдвэрт шахаа хийгээд үүргээ биелүүлээгүй 105 компанийн жагсаалтыг гаргасан. Үүнд Т.Ганболдын үеэл дүүгийнх нь нэр дээр байдаг "Стандарт металс лимитед" компанийн нэр багтсаныг ч сануулахад илүүдэхгүй юм.

 

---