Суугаа ажил хийдэг хvмvvсийн хувьд тvгээмэл тохиолддог өвчний нэг бол хуян шар ус хурах. Хуянтай хvн нас ахих тусмаа хvндэрч, цусан хангамж муудсанаас мартамхай болж, хvний ярьсныг ойлгох чадвар мууддаг аж. Монголчууд бидний хувьд хуян шар усны өвчингvй хvн бараг байхгvй гэхэд нэг их хилсдэхгvй байх.
Энэ өвчин нь ихэвчлэн суугааа ажил хийдэг хүмүүс тусдаг. Уг өвчинг Монгол анагаах ухаанд хоёр ангилдаг.

1. Хүйтэн шар усны өвчин
2. Цагаан судлын шар усны өвчин
Цагаан судлын шар өвчин нь мэдрэлийн гаралтай, хvйтэн шар усны өвчинд vе мөчний өвчинд орно. Харин хуян гэдэг нь шар устайгаа хавсарсан өвчин юм.
Бvх өвчний хурмал цэг нь дал орчмоор төвлөрч байдаг. Тиймээс хөдөлгөөн дутагдсаны улмаас тэнд бvх муу цус хурж өвчлvvлдэг. Энэ өвчин хvндэрвэл хvзvv толгой хөшиж хөөрнө, доошоо гар хvндэрч өвдөнө.

Vvнийг эмчлэхийн тулд Монгол анагаах ухаанд гурван vрийн тан гэж байдаг. Тэр тан нь цус ялгаж цэвэрлэдэг. Үүнийг  3-7 хоног уучихаад муу цусыг самнаж соруулдаг.

Энэ өвчнөөр сүүлийн үед залуучууд өвчлөх болсон. Тvvнээс гадна хvзvv шохойжиж, нvдний хараа муудах, тархины цусан хангамж муудсанаас болж мартамхай болох, хэл ярианы чадвар муудах, хvний ярьсныг ойлгохгvй болох зэрэг хvндрэлvvд гарч болно. Хуянтай хүний мөр барьж базсан тохиолдолд   гараар дамжаад цахилгаанжих маягаар   хvнд өөрчлөлт өгдөг. Vнэхээр хуянтай хvнийг барьсан бол дараа нь заавал дасгал хийх ёстой. Манайхан гараа сэгсэрч, газар цохиод л боллоо гэж ойлгодог. Vнэндээ энэ ямарч vр дvнгvй аж.  Хvний биенээс байнга хорт хий ялгарч байдаг гэнэ. Тvvнийгээ цаг тухайд нь гаргаад байвал өвдөх магадлал бага байна. Тиймээс  та хүний мөр барьсаныхаа дараа заавал дасгал хөдөлгөөн хийж эрүүл мэнддээ анхаараарай. Өвчин хүндрэвэл үхэлд ч хүргэх магдлалтай гэдгийг санаарай. Ийм учраас та өвчнөө бага дээр нь дарж урт наслаарай. Эрүүл биед саруул ухаан оршино.

С.Оюунжаргал

---